Mustafa HATİPLER / Prof. Dr. / Rumeli Mektupları

RUMELİ’NİN FETHİNDE ROLÜ OLAN BİR KAHRAMAN: LALA ŞAHİN PAŞA

Bizim tarihimiz, ilginç ve bir o kadar da garip bir şekilde yazılmıştır. Bizim tarihimiz, devlerin cüce cücelerin dev yapıldığı bir tarihtir. Bütün dünyada tarih dersleri, tarih kültürü ortak bir kültür zemini oluşturma ve ulus olma şuurunu güçlendirmek için yapılır/yazılır ve hazırlanırken bizimki geçmişten kopma/koparılma düşüncesiyle yapılmış/yazılmış ve hazırlanmıştır. Ya baştan sona bir hamaset ya da baştan sona bir karalama belgesidir adeta. Yokları var yazmak, varları da yok yazmak maharet sayılmış ne yazık ki.  Bu tarihten bir tarih şuuru çıkması mümkün değil. Çıksa çıksa Prut Savaşı’nda Baltacı Mehmet Paşa ile ilgili  saçma sapan tevatürler  çıkar.
Bu yazımızda bir vefa örneği olarak Rumeli’yi Rumeli yapan bir kahramanı yazmak istedim.  Adını Rodopların gönül zirvesi sayılan  Şahin’de hala muhafaza eden bir kahramanı; Lala Şahin Paşa’yı yazmak istedim.
Lala Şahin Paşa, Rumeli’nin fethinde son derece önemli bir kahramandır. Bu fetihte nice meydan muharebelerini yönetmiştir. Aynı zamanda Rumeli’nin ilk Beylerbeyidir. Üstelik Anadolu Beylerbeyi Yıldırım Bayezid iken Paşa Rumeli Beylerbeyidir. İsmiyle müsemma, ismiyle maruftur Paşa, yani laladır. Lalalığı, Sultan I. Murat Han’a şehzadelik döneminde hocalık yapmasındandır. Aslen Kirmasti’dendir. Kirmasti, bugünkü Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinin eski adıdır. Paşa’nın babasının adı Abdülmuîn’dir.
Lala Şahin Paşa, Osmanlı beyliğinin devlete daha sonra da bir dünya devleti (imparatorluğa) dönüşümünü sağlayan çekirdek yapısını düzenleyen birkaç isimden biridir. Başlangıçta, Sultan I. Murat Han’ın mahiyetinde İzmit ve Bursa beyliklerinde görev yapmış daha sonra Rumeli’nin fethinde görev almak için Şehzade Süleymân Paşa’nın emrine girerek Rumeli’ye geçmiştir. Rumelinin fethine Çorlu ve Lüleburgaz’ın fetihleriyle başlamış olan Lala Şahin Paşa, Sultan I. Murâd Han’ın, tahta geçmesiyle Rumeli Beylerbeyi olmuş ve 1361’de Edirne’nin fethine Rumeli Beylerbeyi olarak katılmış ve Pınarhisar ve Babaeski arasında yer alan Sazlıdere Savaşı’nda etkin görev almıştır.
Edirne’nin fethiyle birlikte aynı yıl Eski Zağra’nın fethini, bundan 2 yıl sonra Filibe’nin fethini gerçekleştirmiş olan Lala Şahin Paşa, 1361’de Yeniçeri Ocağı’nın kurulmasına öncülük etmiştir. 1364 yılında Osmanlı Devleti’ne Rumeli yolunu kolaylaştıran Sırpsındığı Savaşı’nı yönetmiş olan Lala Şahin Paşa, bundan 2 yıl sonra 1366 yılında Kuzey Batı Bulgaristan’a geçmiş Samakov ve İhtiman’ı, Kırkkilise (bugünkü Kırklareli) ve Vize’nin fethini gerçekleştirmiştir.
1368 yılında vezirliğe yükseltilmiş olan Lala Şahin Paşa, 1371 yılında Sırp-Bulgar ordularının saldırısı üzerine yaşanan  Samakov Meydan Muharebesi’ni  ve ardından yaşanan Çirmen Meydan Muharebesi’ni yönetmiş ve kazanmıştır. Son seferini 1384 yılında Niş yakınındaki Ploşnik’te Bosna-Sırp ordusuna karşı yapmış ve yenilmiş olan Lala Şahin Paşa, bunun öncesinde, 1372 yılında Ferecik, 1373 yılında Gazi Evrenos ile birlikte İskeçe, Drama, Serez, Vardar Yenicesi ve Karaferye’nin fethini gerçekleştirmiştir.
İyi bir asker  ve iyi bir vezir olmasının  yanında ilim insanı da olan Lala Şâhin Paşa, Bursa’da medrese, Kirmasti’de câmi ve zâviye yaptırıp, vakfetmiştir. Sonuç olarak Şeyh Mahmud’un;  
“Keramet gösterip suya seccade salmışsın
Dest-i takva ile Rumelin iki yakasını almışsın” diye yazmasının altındaki gönül insanlarından birisidir Lala Şahin Paşa’dır.