30 Nisan 2024 Salı   

Muhammed SANCAKTAR / Laleli Sanayici ve İş İnsanları Derneği (LASİAD) Başkan Vekili / Geniş Açı

SREBRENİTSA SOYKIRIMI

 

BOSNA’daki insanları korumakla görevli bir Hollandalı asker şöyle diyor; “Ölmek istiyordum, masum insanları koruma sözü verdiğimiz halde bize sığınan insanları koruyamadığımız için kendimi affetmiyorum”11 Temmuz 1995 günü Sırplar tarafından Srebrenitsa’da yapılan bu vahşet tam anlamıyla bir soykırımdır ve insanlık tarihinin en kara sayfalarından biridir. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'da yapılan en büyük vahşettir.
Yugoslavya’nın çökmesinin ardından 1992 yılında Sırplar Bosna’da başlattıkları soykırımla doğuya doğru hızla ilerledi ve nüfusunun yüzde 75’ini Müslümanların oluşturduğu 36 bin nüfuslu Srebrenitsa’yı ele geçirdi. Birkaç ay sonra Boşnaklar kasabayı geri aldı. Srebrenitsa ve Zepa, Sırpların elindeki bölgenin oldukça içlerinde, düşman birlikler tarafından kuşatılmış bölgeler haline geldi. Etraftaki bölgelerden kaçan Boşnakların göçü sonucu Srebrenitsa’nın nüfusu 60 bine yükseldi. Su, gıda ve tıbbi malzeme kıtlığı başladı. BM Barış Gücü, bu bölgelere asker sevk etti ve Sırp saldırıları durdu. Ancak Srebrenitsa etrafındaki Sırp kuşatması devam etti ve sonraki 2 yıl içinde çok az sayıda insani yardım konvoyunun kasabaya girmesine müsaade edildi. Müslümanların elindeki silahlar BM Barış Gücü tarafından “koruma” gerekçesiyle toplanmıştı. Bu nedenle Boşnaklar güçsüz bırakıldı ve Mladiç'ten önce açlıktan pek çok Bosnalı hayatını kaybetti
Temmuz 1995’te Yugoslavya iç savaşı sırasında Sırp ordusu, “Krivaya 95 Harekȃtı”nın bir parçası olarak Srebrenitsa’yı işgal etmişti. Yaşanan bu olay bir işgal olarak kalmamış bir SOYKIRIMa dönüşmüştü. Bu SOYKIRIMda Bosna – Hersek’in Srebrenitsa kentinde en az 8.372 kişi Ratko Miladiç komutasındaki ağır silahlı Sırp ordusu tarafından öldürülmüştür. Yapılan soykırımda genç, yaşlı demeden binlerce insan yaşamını yitirmiştir. Bu vahşete Sırp ordusunun yanı sıra, Bosna-Sırp ordusunun “Akrepler” olarak bilinen özel birlikleri de katılmıştı. Ne Birleşmiş Milletlerin Srebrenitsa’yı güvenli bölge ilan etmesi ne de kentte bulunan 600 Hollanda’lı Barış Gücü askeri bu vahşete, bu soykırıma mani olamamıştı. Srebrenitsa olayı, II. Dünya Savaşından sonra Avrupa’da yapılan en büyük insan katliamı ve etnik soykırım olarak Dünya tarihine kazınmıştır.
Soykırım günü Ratko Mladiç komutasındaki VRS (Bosna Sırp Cumhuriyeti Ordusu) birlikleri Srebrenitsa'ya girerken Mladiç kameralara şunları diyordu: “Bugün 11 Temmuz 1995. Sırplar için kutsal bir günün yıl dönümünü kutlamadan önce Sırp Srebrenitsa’dayız. Bu kenti Sırp milletine armağan ediyoruz. Osmanlı'ya karşı gerçekleştirdiğimiz ayaklanmanın anısına, Türklerden öç alma vakti gelmiştir.” (Türklerden kastı ise Bosnalı Müslümanlardı elbette ki.) Srebrenitsa kentinde kurulan BM kampında tercümanlık yapan Hasan Nuhanoviç anılarında şunları paylaşmıştır; “Hollandalı askerlerin bulunduğu kampa gelerek, kampa sığınan insanların teslim edilmesini isteyen Sırp komutan, aksi takdirde kampın bombalanacağını söyledi. ‘’Hollanda askerlerinin kendi canlarını kurtarmak için insanları tek sıra halinde teslim ettiler. Kamp etrafında boğazlanan insanların çığlıklarını ve yalvarmalarını hiçbir zaman unutmadım’’. Ne acıdır ki kampa sığınan ve Sırp askerlerine teslim edilen insanların arasında Nuhanoviç’in 18 yaşındaki erkek kardeşi Muhammed, annesi ve babası da vardır. Yaşadığı o günleri gözyaşları içinde anlatan Hasan Nuhanoviç katliamcılardan birçoğunu teşhis etmesine rağmen cezalandırılmadıklarını, hatta annesinin katili olan kişinin devlet dairesinde memur olarak görev yapmaya devam ettiğini belirtmiştir. Halen Saraybosna’da yaşamaya devam eden Hasan Nuhanoviç, yaşadığı kan donduran bu anılarını 2007 yılında “ Birleşmiş Milletler Bayrağı Altında-Srebrenitsa Katliamı” adlı kitabında detaylıca anlatmaktadır.
Allah bizlere ve  hiç kimseye bir daha böyle acılar yaşatmasın diyor, acılarımızın tazelendiği bu günde, soykırımda hayatını kaybeden 8372 kişiye Allah’tan rahmet, yakınlarına sabırlar diliyorum. Kalın sağlıcakla…

Tarih: 18 Temmuz 2018 Çarşamba    Hit: 2382




Henüz yourm yapılmadı, ilk yorum yapan sen ol