* Her bir erkek 40 yaşını geçince, bilgi kaynaklarına
ulaşım kolaylığının sayesinde kendine “Acaba bende prostat varmıdır?” diye
sorar. Prostat organ olarak, erkek idrar yollarının bir parçası olup, iki açıdan
önem arz etmektedir. Birincisi, prostatın idrar depolama ve işeme ile ilgili
meydana getirdiği problemlerdir. İkincisi, prostat kanseridir. İşeme ile ilgili
problemler kişiyi bir şekilde mutlaka rahatsız edeceğinden dolayı, kişi
kendini/şikayetlerini ihmal etmeyip üroloji doktoruna başvurursa zamanında
gerekli tıbbi/cerrahi müdahele yapılmış olur. Ancak prostat kanseri kişide
çoğunlukla bulgu vermez. Bu durum kişileri yanılgıya sürükleyebilir; ”Benim
şikayetim yok ki, kontrole ne gerek var.” diye düşünebilir. Bu nedenledir ki,
40 yaş üstü erkeklerde, şikayetleri olmasa dahi prostat hastalıkları açısından
üroloji muayenesi önerilir. Üroloji polikliniğine başvurulduğunda, muayene ve kişinin
yaşına/belirli risk etkenlerine göre belirlenmiş bazı laboratuvar tetkiklerinin
sonuçlarına istinaden değerlendirme yapılır, takip/tedavi planı oluşturulur.
SÜNNET
Sünnetle ilgili konular toplumda çokça tartışılan, farklı
gerekçelerle farklı önerilerde bulunulan, berberlerin (tarihte sünnetçilerin
esas mesleği berberlik olmuştur), sağlık memurlarının (artık yasaklanmıştır)
yaptığı, bazı cerrahi branşlar tarafından da uygulanan bir cerrahi işlemdir.
Sünnetle ilgili en çok konuşulan/sorulan konulardan
birisi sünnet yaşıdır. Sünnet yaşı ile ilgili tıbbi gerekçeler istisna olmak
koşulu ile iki optimal/doğru temele dayanan öneride bulunabilirim;
- Cocuğun kendi istediği yaşta (her çocukta farklı
olabilir) yapılmalı veya;
- Veliler karar vermişse yapılmalı.
Bunların ötesinde de sünnetle ilgili birçok konu endişe
doğurduğu için doktorunuzla işlem öncesinde detaylı konuşmanız önerilir.
VARİKOSEL
Genç erkeklerde kısırlık yapabilen, testislerin venöz
(toplar damar) damarlarının genişlemesi durumudur. Bekar/genç erkekler
çoğunlukla kasık ağrısı, testis etrafında ele gelen kurtçuklar gibi
şikayetlerle üroloji doktoruna başvururlar. Evli erkeklerin başvuru nedeni ise
çocuk isteği sonrasında belirli bir süre
geçmesine rağmen gebeliğin gerçekleşmemesidir. Vurgulanması gereken önemli
noktalardan birisi: Varikosel düzeltilebilir bir durumdur. Operasyonla
Varikoselin kısırlık yapması önlenebilmektedir. Bu durum özellikle bekar
gençlerde ihmal edilmemesi gereken bir meseledir. Maalesef bekar gençlerde
farklı nedenlerle ihmallerle karşılaşabiliyoruz. Zamanında gerekli cerrahi
müdahelenin yapılması ilerde ortaya çıkabilecek kısırlığı önleyecektir.
İNMEMİŞ TESTİS
Doğuştan sonra testislerin (hayaların) torbada olmama
durumudur. Günümüzde doğumlar çoğunlukla sağlık kuruluşunda gerçekleştiğinden
çocuk doktoru tarafından muayene esnasında saptanır ve Üroloji doktoruna
yönlendirilir. İnmemiş testis durumu kendi içerisinde de çeşitlilik
göstermektedir. Söz konusu çocuklar genel sağlıkları açısından belirli riskleri
taşırlar. Bu ve konu ile ilgili tüm diğer noktalar doktor tarafından
muayene/takip süresince anne-babalar için detaylandırır. Doktorun önerilerine
uyulduğu taktirde yüz güldürücü sonuçlar elde edilir. Belirli koşulların
varlığında takip yapılır, nihai çözüm olarak operasyon yapılır.
İDRAR YOLLARINDA TAŞ
İdrar yollarının taş hastalığı toplumumuzda önemli oranda
görülmektedir. Vücutla ilgili, çevre ile ilgili birçok etken taş hastalığını
meydana gelmesini kolaylaştırmakla birlikte yeterli hacimde su içilmemesi de
önemli bir kolaylaştırıcı etkendir. İdrar yollarının taş hastalığı derken,
böbrek, üreter (böbrekten idrar torbasına idrar taşıyan kanal) ve mesane (idrar
torbası) taşlarını kastederiz. Tedavi seçeneklerini belirleyen özellikler,
taşın bulunduğu yer ve taşın büyüklüğüdür. Günümüzde idrar yollarında bulunan
taşlar çoğunlukla endoskopik (kapalı) yöntemlerle ameliyat edilmektedir. ESWL, belirli taş lokalizasyonu ve
büyüklüğünde ses dalgaları ile her hangi bir cerrahi girişim yapmadan, taşı
kırmamızı sağlayan bir başka yöntemdir.
İDRAR KAÇIRMA
İdrar kaçırma erkek/kadın ve çocuklarda görülen, elbette
nedenleri biri birinden farklı olan bir durumdur. Kadınlarda görülen idrar
kaçırma olayını özellikle vurgulamak yerinde olacaktır. Şöyle ki, kadınlarda
idrar kaçırma yaygın olmasına rağmen, belirli nedenlerden dolayı kanıksanmış
durumdadır. Bu problem, kadınlar tarafından çoğunlukla çözümü olmayan bir durum
olarak algılanır. Oysa ki, çoğunlukla tedavisi mümkündür. Zamanında yapılabilen
tedavilerle yüz güldürücü sonuçlar elde edilebilmektedir.
Çocuklarda görülen idrar kaçırma şikayeti nedenleri açısından
daha farklı/özellikli olduğundan dolayı yine ihmal edilmemesi gereken bir
durumdur. Örneğin, doğuştan gelen idrar yollarının bazı yapı/işlev bozuklukları
kaçırma nedeni olabilir. Bu durumun saptanması çocuğun sosyal-psikolojik konforunun ötesinde, özellikle böbrek sağlığı
açısından da önem arzeder.
Bu nedenlerden dolayı her türlü idrar kaçırma şikayeti
her cinsiyet ve yaşta önemsenmeli, tanı ve tedavi için üroloji doktoruna
başvurulmalıdır.
İDRARDA KAN
İdrar kan görülmesi önemli bir bulgudur. Bu durumu
yaşayan her yaş ve cinsten kişide çoğunlukla korku meydana getirir. Genellikle
bu durumda başvurulan ilk kaynak internet bilgisi oluyor. Bu bilgi de esasen neticede endişeyi/korkuyu
daha da arttırmış oluyor. Çünkü, “idrarda kan” bulgusu büyük oranda kanser
(özellikle mesane kanseri) olarak yorumlanır. Oysa ki, idrarda kan sadece
kanserlerde görülmez. Mesela, idrar yolundaki bir iltihabın da bir komponenti
olarak görülebilir. İdrar yolunun her hangi bir yerinde (böbrek,üreter, mesane)
bulunan taş da idrarda kanamaya neden olabilir. Böyle bir durumda endişeye
mahal vermeden, hemen yapılması gereken üroloji doktoruna başvurmaktır. Muayene
ve tetkikler sonrasında doğru cevap bulunacaktır.
Herkese sağlık ve mutluluklar dolu bir hayat dilerim!
Op. Dr. Asıf Sadıglı
Baypark Hospital
Üroloji Bölümü