Çanakkale Savaşı'nda Anzak Çıkarmasına karşı verdiği
mücadele sonrası destanlaşan 57. Alay, savaşın 102. yılında düzenlenen
yürüyüşle anıldı.
Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından, Eyüp Belediyesi'nin
destekleriyle gerçekleşen “57. Alay Çanakkale Vefa Yürüyüşü” programında,
İstanbul'un dört bir yanından gelen gençler Çanakkale ruhunun sönmediği, hiç
bir zaman da sönmeyeceği mesajını vermek için sabah namazı öncesi Eyüp Sultan
Meydanı'nda buluştu.
Eyüp Sultan Camii'nde kılınan sabah namazı sonrası Eyüp
Belediyesi gençlere, 57'nci Alay askerlerinin son yemeği olan ekmek ve yarma
çorbası ikramında bulundu.
DEV TÜRK BAYRAĞI VE ATATÜRK POSTERİ TAŞIDILAR
Çorba ikramının ardından gençler
Edirnekapı Şehitliği'ndeki törende Eyüp Sultan Camii İmamı
Erhan Mete Kur'an-ı Kerim tilaveti yaptı, dualar okudu. Törene katılan gençler
hep birlikte ellerini açarak dualara eşlik ettiler.
57’İNCİ ALAYIN DESTANSI MÜCADELESİ
57. Piyade Alayı, Çanakkale Kara Muharebeleri'nin başlangıcı
kabul edilen Anzak Çıkarması ve sonrasında gerçekleşen muharebelerdeki
başarısıyla bilinir. Alay, 30 Kasım 1915 tarihinde Osmanlı Padişahı V. Mehmed
tarafından Altın ve Gümüş İmtiyaz Madalyaları ve Harp Madalyası ile
ödüllendirilmiştir.
Alay, 1911 yılında Trablusgarp Savaşı'na katıldı. Balkan
Harbi başladığında, bu kez Vardar Ordusu komutasındaki 19. Piyade Tümeni'ne
emrine verildi ve Elbasanlı Albay Şemi Bey komutasında, 35 subay, 2223 er ve
erbaş ve 40 hayvan mevcuduyla Balkan Savaşı'na katıldı.
Balkan Savaşı'ndan sonra 19. Tümen kuruluşundan çıkarılan
57. Alay, 1 Şubat 1915 tarihinde Tekirdağ, Yerçeşme'de yeniden kurularak,
tekrar 3. Kolordu bünyesindeki 19. Fırka'ya bağlandı.
22 Şubat 1915 tarihinde törenle sancağı verildikten sonra
Çanakkale'ye doğru yola çıktı ve 25 Şubat 1915'te Eceabat’a geldi. Mart ayında
Bigalı Köyü’ne konuşlandırıldı. 24 Nisan 1915'e kadar Yarbay Mustafa Kemal ve
Binbaşı Hüseyin Avni tarafından eğitime tabi tutuldu. 57. Alay'ın bağlı
bulunduğu 5. Ordu tarafından birkaç kez yeri değiştirilmek istenmişse de Yarbay
Mustafa Kemal, çıkartmanın beklendiği yere en yakın noktalardan biri olmasından
ötürü, alayın Bigalı Köyü'nde kalması yönünde ısrarcı oldu.
Çanakkale Kara Muharebelerinin başladığı gün olan 25 Nisan
1915 sabahı, 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, kendisine bu yönde bir
emir gelmemiş olmasına rağmen düşman çıkartmasını haber alır almaz yanına 57.
Alay'ı ve bir dağ bataryasını alarak, kişisel inisiyatifiyle stratejik açıdan
önemli olan Conkbayırı'na doğru hareket etti. 57. Alayın Conkbayırı'na hareket
eden 3 taburu ve bir dağ bataryasını oluşturan 3.600 subay ve asker,
Conkbayırı'na varıldığı anda bizzat Yarbay Mustafa Kemal'in emriyle,
kendisinden yaklaşık 2-3 kat daha büyük olan Anzak birliklerine karşı taarruza
geçerek, sabah 4:30'dan beri düşmanla çatışma halinde bulunan Yarbay Mehmet
Şefik Bey komutasındaki 27. Alay'ın yardımına yetişmiş oldu.
25 Nisan-3 Mayıs tarihleri arasındaki Arıburnu
Muharebeleri'nde ciddi zayiat veren alay, savaş ortalarında takviye edildi.
Alay, savaşın siper harbine dönüşmesiyle, Merkeztepe-Bombasırtı civarında
konuşlandı ve savaş sonuna kadar bu bölgeyi başarıyla savundu.
57. Alay, 19. Tümen'in 19 Ocak 1916'da Çanakkale
Cephesi'nden ayrılmasıyla Keşan bölgesinde konuşlandırıldı ve eksikleri
giderildikten sonra bağlı bulunduğu 19. Tümen'le birlikte yeni kurulan 15.
Kolordu bünyesinde Galiçya Cephesi'ne gönderildi. Burada büyük yararlılıklar
gösterdikten sonra mevcudu 1.100 kişiye düşen alay, cephe gerisine alındı ve
eksikleri giderildi. Sonrasında yeniden cepheye alındı; fakat Rusya'da Bolşevik
Devrimi'nin çıkması üzerine burada savaş sonlandı. Kolordu'yla birlikte bu
sefer Sina ve Filistin Cephesi'ne yollandı. 57. Alay burada yararlılıklar
göstermesine rağmen, Meggido Muharebesi'nde İngilizler tarafından çembere
alındı. Mevcudu 2 gün içerisinde makineli tüfek bölükleriyle birlikte 260
kişiye düştü. Kalan askerlerin esir alınmasıyla birlikte alay imha oldu.
Hayatını kaybeden 57. Alay'a bağlı 628 asker için Gelibolu
Yarımadası'nda, Bombasırtı üzerinde 12 Aralık 1992 tarihinde sembolik bir
şehitlik açılmıştır.