Muhammed SANCAKTAR / Laleli Sanayici ve İş İnsanları Derneği (LASİAD) Başkan Vekili / Geniş Açı

SARIKAMIŞ ŞEHİTLERİ

Kıymetli dostlar;
Birinci Dünya Savaşının başladığı 1914 yılında Kafkas cephesinde dünyada o güne ve bugüne kadar eşi benzeri görülmemiş bir olay yaşandı. Şanlı tarihimize ve dünya harp tarihine “Sarıkamış Harekatı” olarak geçen bu olaydan kısaca söz etmek istiyorum.
Sarıkamış Şehitlerimizin  destansı hikayesi  1914 yılında Sarıkamış’ta yaşanmıştır.
Sarıkamış‘ta 60 bini donarak olmak üzere 78 bin şehit verdik.
1914 yılının 15-22 Aralık tarihleri arasında, Sarıkamış’taki  Allahuekber Dağlarında, Kars ilimizi Ruslardan geri almak için harekata katılan 60 bin askerimiz donarak şehit oldu.
Başkumandan vekili Enver Paşa büyük bir güçle, Rusları  beklemedikleri bir yerden, Allahüekber Dağlarını aşarak vurmayı ve Kars‘ı yeniden vatan topraklarınıza katmayı hedeflemişti.
Allahuekber Dağlarının 2 bin ve bazı noktalarda 3 bin rakımlı geçitlerinde hava sıfırın altında 30 dereceye kadar düşüyordu. O harekata katılan Kahraman Mehmetçiklerimizin büyük bölümü Yemen cephesinden, yani çölden yeni gelmişti ve üzerlerinde yazlık üniformalar vardı.
Sarıkamış’ta dondurucu soğuk altında askerlerimizin durumunu Kurmay Subay Şerif Bey “Sarıkamış” adlı kitabında şöyle anlatıyor:
“Yol kenarında karların içinde çömelmiş bir asker, bir yığın karı kollarıyla kucaklamış, titreyerek, feryat ederek dişleriyle kemiriyordu. Kaldırıp yola sevketmek istedim. Beni hiç görmedi. Zavallı çıldırmıştı. Bu suretle şu lanetli buzullar içinde biz belki on bin kişiden fazla insanı bir günde karların altına bıraktık ve geçtik”.
Rus Kafkas Ordusu Kurmay Başkan Vekili Dük Aleksandroviç Pietroviç, Sarıkamış’ta gördüklerine anılarında şöyle yer vermiş:
“İlk sırada diz çökmüş 9 kahraman. Mavzerleriyle nişan almışlar, tetiğe asılmak üzereler ama asılamamışlar. İkinci sırada cephane taşıyanlar var, sandıkları bir avuçlamışlar ki, kainattan hırslarını almak istiyor gibiler. Öylesine kaskatı kesilmişler. Ve sağ başta Binbaşı Nihat. Dimdik ayakta, başı açık, saçları beyaza boyanmış, gözleri karşıda. Allahuekber Dağlarındaki son Türk müfrezesini teslim alamadım. Bizden çok evvel, Allah’larına teslim olmuşlardı.”
Allahuekber Dağları, 37 bin şehit verilerek aşıldı ve Sarıkamış kuşatıldı. Ancak Sarıkamış kuşatma harekatı aşırı soğuk ve açlık yüzünden, hedefler ele geçirilemeden, 5 Ocak 1915’te sona erdi.
Osmanlı Ordusu bu dağlarda, 60 bini donma sonucu tam 78 bin şehit verdi. Rus birlikleri de bu savaşlarda 32 bin askerini kaybetti.
Bu topraklar bize kolay vatan olmadı.
Mehmet Akif’in İstiklal Marşımızda “Bastığım yerlerleri toprak diyerek geçme, tanı.
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı” dizeleri de öylesine söylenmiş sözler değil. Çanakkale, Sarıkamış, Yemen, Sakarya meydan muharabesi, Dumlupınar Başkumandanlık meydan savaşı, Büyük Taarruz ve daha nice savaşlara baktığımızda  Akif’in dizelerinde manayı ve derinliği daha iyi anlarız.
Cenab-ı Allah aziz vatanımıza bir daha düşman atağı değdirmesin ve bize böyle acılar yaşatmasın.
Şehadetlerinin 110’uncu yılında Sarıkamış şehitlerimizi ve tüm şehitlerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum.                Kalın sağlıcakla…