ENFLASYON YÜZDE 49.38

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eylül ayı enflasyon verilerini kamuoyuyla paylaştı. Enflasyon eylülde aylık bazda yüzde 2,97 ile beklentilerin üzerinde arttı. Yıllık enflasyon ise yüzde 51,97'den 49,38'ya geriledi. Böylece yıllık enflasyon Temmuz 2021'den bu yana ilk kez politika faizinin altına inmiş oldu.
Kira zam tavanını belirleyen 12 aylık ortalama enflasyon göstergesi yüzde 63,47 oldu. Merkez Bankası, politika faizini eylül ayında yüzde 50'de sabit tutmuştu. Ağustos ayında enflasyon aylık bazda yüzde 2,47 artmıştı. Yıllık enflasyon yüzde 61,78'den yüzde 51,97'ye gerilemişti.

EKONOMİSTLERİN BEKLENTİLERİ
Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) eylül ayında nispeten yavaşlayarak aylık yüzde 2,2 artması bekleniyordu. Yıllık enflasyonun da yüzde 48,3 seviyesine inmesi öngörülüyordu. Ekonomistlerin yıl sonu enflasyon beklentisi ise yüzde 42-43 civarında şekilleniyor. Yapılan yorumlarda ise faiz indiriminin zor olduğu ifade edildi.

ÖNCÜ VERİLER NASIL GELDİ?
Öncü gösterge niteliğindeki Türk-İş ve İTO verileri, aylık enflasyonda yükselişe işaret etti. İstanbul Ticaret Odası verilerine göre İstanbul'un enflasyonu eylül ayında aylık bazda yüzde 3,9 artış gösterdi. Yıllık enflasyon ise yüzde 59,18'e geriledi. İTO'ya göre en yüksek fiyat artışları eğitim kalemlerinde gerçekleşti.
Türk-İş, mutfak enflasyonunun eylül ayında hızlandığını açıkladı. Verilere göre dört kişilik ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 2,90 arttı. Mutfak enflasyonundaki yıllık değişim yüzde 48,72 olarak gerçekleşti. Eylül ayında açlık sınırı 19 bin 271 liradan 19 bin 830 liraya yükseldi. Yoksulluk sınırı da 62 bin 772 liradan 64 bin 595 liraya çıktı.

KONUT ZAM ŞAMPİYONU OLDU
Eylülde geçen yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup, yüzde 26,6 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, geçen yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 97,87 ile konut olarak belirlendi. Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 27'sinin endeksinde düşüş gerçekleşirken 6'sının endeksinde değişim olmadı, 110'unun endeksinde ise artış görüldü.

ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, eylülde bir önceki aya göre yüzde 3,22, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 36,44, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48,23 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 64,74 olarak gerçekleşti. Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında eylülde aylık bazda en az yükseliş yüzde 2,84 ile "işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE" göstergesinde oldu. Yıllık bazda en yüksek artış ise yüzde 51,67 ile "mevsimlik ürünler hariç TÜFE" göstergesinde kaydedildi.

ENAG’A GÖRE ENFLASYON YÜZDE 88.63
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) eylül ayı enflasyon verilerini paylaştı. ENAG'a göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylül ayında yüzde 5,34 arttı. Enflasyonun son 12 aylık artışı ise yüzde 88,63 olarak gerçekleşti.
Alt gruplarda en yüksek enflasyon oranı yüzde 10,93 ile 'giyim ve ayakkabı' grubunda gerçekleşti. Onu yüzde 10,07 oranla 'ev eşyası' grubu takip etti.  Eğlence ve kültür grubunda ise enflasyon oranı yüzde 8,17 olarak gerçekleşti.
ENAG, ağustos ayı enflasyon verisini 3,47 olarak açıklamıştı. Ağustosta yıllık enflasyon da yüzde 90,35 olarak duyurulmuştu.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) ağustos ayı enflasyon hesabına göreyse TÜFE, ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 2,47, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 51,97 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 64,91 olarak gerçekleşmişti.

HALKIN HİSSETTİĞİ ÇOK DAHA FAZLA VE CEZALAR CAYDIRICI DEĞİL
Tüm bu veriler ışığında TÜİK ve ENAG enflasyon oranlarını açıklarken, Türk halkı ise hissettiklerinin açıklanan rakamlardan çok daha fazla olduğuna inanırken, yetkililerin özellikle gıdada yapılan fahiş zamlara kayıtsız kalmasına tepki gösteriyor. Özellikle gıda ve konut gibi alanlarda fahiş fiyat artışı yapılan firmalara verilen ve hiçbir caydırıcılığı olmayan düşük cezalar vatandaşların tepkisini çekiyor. Örnek vermek gerekirse, Ayçiçek yağı her ay en az 10 lira artış gösteriyor. Yumurta fiyatları da 75 lira seviyesindeyken okulların açılmasıyla birlikte ortalama 125 liraya kadar çıktı. Eğitim alanındaki zamlar da cabası oldu.
Birde şu var; düşük gösterilen enflasyon, yıl sonunda memur ve emeklilerin de düşük zaman almasına yol açacak.