19 Nisan 2024 Cuma   

UNUTULMUŞ BİR TRAJEDİ: DOĞU TÜRKİSTAN

 

HERKESÇE malumdur ki Türk milleti tarihin en önemli ve en köklü geçmişe sahip milletlerin başında gelmektedir. Buna paralel olarak Türkler dünyanın dört bir yanına dağılmışlardır. Günümüzde dünyanın pek muhtelif yerlerinde milyonlarca Türk baskılar ve zulümler altında yaşamaktadır. Bunlardan en bariz olanlardan biri ise Doğu Türkistan’dır. 
Doğu Türkistan’da 70 yılı aşkın bir süredir büyük trajediler yaşanmaktadır. Öncelikle Doğu Türkistan’da 1933 yılında bağımsız bir cumhuriyet kurulmuş ancak 1934 yılında lağvedilmiştir. 
1944 yılında Doğu Türkistan’da tekrar bir cumhuriyet kurulur ancak 1949 yılında komünist bir devlet Çin Halk Cumhuriyeti tarafından kurulmuştur. Bu tarihten sonra Türkistan’da baskı ve asimilasyon politikaları büyük bir hızla yürütülmüştür. 
Öncelikle Çin hükümeti Türkistan’da bekasını tesis edebilmek politikasıyla Türkistan topraklarında iskan politikaları gerçekleştirmiştir. Bu iskan politikalarının sonucu olarak günümüzde nüfusu 20 milyon olan Doğu Türkistan’ın 10 milyonu Han Çinlilerden müteşekkildir. Keza bugün nüfusu 10 milyon olan başkent Urumçi’nin ise 5 milyonu Çinlilerden müteşekkildir. Han Çinlileri birlikte Koreliler, Mançular, Tibetliler ve Hui Çinliler (Müslüman Çinliler) gibi Çin’de yaşayan diğer uluslarda Türkistan topraklarına iskan edilmişlerdir. 1966 yılında Çin’de baş gösteren SSCB karşıtı bir hareket olan ‘’kültür devrimi’’nden sonra Çin genelinde dinlere karşı bir hareket başlatılmış ve bu hareketten Türkistan’ın yanı sıra Huiler olarak bilinen Müslüman Çinlilerde nasibini almıştır. 
Bu tarihten sonra komünist rejimin Doğu Türkistan’da Müslüman Uygurlara dini baskı başta olmak üzere baskıları daha da artarak bu zamana dek büyüyerek gelmiştir. Türkistan’da belirli aralıklarla çok büyük gerginlikler yaşanmıştır. Bunlardan en bilineni Gulca katliamıdır. 5 Şubat 1997’de Çin güçleri, Kadir Gecesi sebebiyle ibadet etmek isteyen kadın ve çocukları tutukladı. Tutuklanan kişilerin akrabaları haklarını aramak için gösteri yaptı, tutuklanan kişilerin suçsuz olduklarını söyledi ve serbest bırakılmalarını talep etti. Bunun üzerine Çin polisi nezarette tutulan üç kadını döverek öldürdü ve cansız bedenlerini yakınlarının önüne attı. Bundan sonra olaylar büyüdü ve halk ayaklanmasına dönüştü. Bunun üzerine Çin hükümeti olay yerine çok sayıda asker gönderdi ve bu ayaklanmayı da kanlı bir şekilde bastırdı. Olaylar süresince 400 kişi Çin askerleri tarafından öldürüldü; takip eden günlerde ise binlerce kişi idam edildi.

Tarih: 22 Nisan 2019 Pazartesi    Hit: 1447




Henüz yourm yapılmadı, ilk yorum yapan sen ol