SREBRENİTSA KATLİAMININ 21. YILI

Avrupa'da, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak nitelendirilen Srebrenitsa (Srebrenica) soykırımının 21. yıldönümü. Katliamda hayatını kaybeden 8 bin 372 kişiden sadece 7 bini bulundu. Bugüne kadar toprağa verilen kurbanların sayısı 6 bin 377’ydi. Bu yıl kimliği tespit edilen 127 cenaze daha toprağa verilecek.  Katliamdan bu yana hâlâ izi bulunamayan 1372 kişi var. 

On ikisi 18 yaşından küçüktü

Bu yıl defnedilecek olanlardan on ikisi, katliam sırasında 18 yaşından küçüktü. En genci, 1995 yılında 14 yaşında olan Avdija Memic… Kimliği yakın zamanda tespit edilen Mustafa Hadzovic de en yaşlıları, katliam sırasında 77 yaşındaydı. Kurbanların cenazelerine Srebrenitsa yakınlarındaki toplu mezarlarda ulaşılıyor. Son ulaşılan toplu mezar, Aralık ayında 15 kurbana ait olduğu belirlenen iskeletlerin bulunduğu, Srebrenitsa’nın yaklaşık 50 kilometre kuzeyindeki Kozluk’ta ortaya çıktı. Çalışmalar sürdükçe 50’den fazla kişinin kemikleri bulundu. Kalıntıları bulunan kurbanların elleri arkadan bağlıydı. Aynı bölgede, daha önce aralarında çocukların da bulunduğu 377 kişiye ait kemiklerin bulunduğu üç farklı toplu mezar bulunmuştu.

127 cenaze bugün defnedilecek

Önceki gün Visoko'dan yola çıkarak Srebrenitsa'ya getirilen tabutlar, savaş esnasında Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlerin üs olarak kullandığı eski akümülatör fabrikasına yerleştirilmişti. Fabrikadan omuzlarda çıkartılan cenazeler, bugünkü tören için Potoçari Şehit Mezarlığı'na taşındı. Tabutların mezarlığa taşınması sırasında duygusal anlar yaşandı. Bu yıl defnedilecek 127 kurbanın 12'sinin öldürüldüğünde 18 yaşından küçük olduğu, en genç kurbanın 14 yaşındaki Avdija Memic, en yaşlısının ise 77 yaşındaki Mustafa Hadzovic olduğu açıklanmıştı.

Bakan Çavuşoğlu Bosna Hersek’te

Srebrenitsa'daki soykırımının yıl dönümü sebebiyle bugün düzenlencek anma törenlerine katılmak için Bosna Hersek'e giden Çavuşoğlu, beraberindeki heyetle Kovaçi Şehitliği'ni ziyaret etti. Uçaktan indikten sonra doğrudan şehitliğe giden Çavuşoğlu, burada Aliya İzetbegoviç'in kabrini ziyaret ederek dua okudu.Daha sonra Saraybosna Yunus Emre Enstitüsüne geçen Çavuşoğlu, burada Ahmet Bajric'in objektifinden Srebrenitsa soykırımına ilişkin fotoğrafların yer aldığı sergiyi gezdi. Saraybosna Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Mehmet Akif Yaman, fotoğraflarla ilgili Bakan Çavuşoğlu'na bilgi verdi. Çavuşoğlu bugün Srebrenitsa'da düzenlenecek anma törenlerine katılacak.

‘Srebrenitsa tasarısı’ Sırbistan Meclisi’nde

Srebrenitsa'daki soykırımın Sırbistan tarafından kınanması ve 11 Temmuz'un "Srebrenitsa Soykırımı'nı Anma Günü" ilan edilmesini öngören karar tasarısı, 29 Haziran’da Sırbistan Meclisi'ne sunuldu. Meclisteki Liberal Demokrat Parti (LDP), Sancak Demokratik Eylem Partisi (SDA Sandzak), Voyvodina Sosyal Demokratlar Ligi (LSV) ve Yeşil Parti'den (ZS) 11 milletvekilince imzalanan Srebrenitsa Soykırımı Karar Tasarısı'nın acilen meclis gündemine alınması talep edildi. Tasarıda ayrıca, bölge ülkelerinde adaletin sağlanması, kurban yakınlarına destek verilmesi ve cinsel istismar mağdurlarının yeniden topluma kazandırılması için ortak hareket edilmesi çağrısında bulunuldu.

Srebrenitsa'da ne oldu?

Bosna Savaşı'nda Srebrenitsa ve çevresindeki 50 kilometrelik alan BM Güvenlik Konseyi tarafından "güvenli bölge" ilan edilmişti. Albay Tomas Karremans komutasındaki Hollanda birliği de, "güvenli bölgeyi hedef alabilecek saldırıları engellemek" göreviyle Srebrenitsa yakınlarındaki Potoçari'de, üsse çevrilmiş bir fabrikaya konuşlandırıldı. Ancak 11 Temmuz 1995 günü Ratko Mladiç komutasındaki Sırp Cumhuriyeti ordusu Srebrenitsa'ya girdi. 8 bin 372 erkek öldürüldü. Srebrenitsa Katliamı'nın üzerinden tam 21 yıl geçti. Uluslararası Adalet Divanı, Srebrenitsa'yı 2007'de soykırım olarak nitelendirdi. Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz'da Potoçari Anıt Mezarlığı'nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.

Fotoğraflar