Spor ahlakı; Sporcunun kendisine ve rakibine olan saygısının ifadesidir. Spor ahlakı; sportmenliğe, sağlığa, birlik ve beraberliğe, kardeşliğe, dostluğa dayanan insani değerlerdir. Sportif olaylar düzenli ve standart bir ortamda adil kurallarla oynanmalı ve evrensel değerlere saygılı olmalıdır. Rakibe fiziksel ve psikolojik zarar vermeden, rakibi oyunun bir parçası olarak görmek ve saygı duymak gerekir. Spor ahlakında toplumsal değerler incelenir, sorun öncelikle sporcu, yönetici, antrenör ve taraftar arasındadır. Etik değerler içinde rekabet, olumsuz etkileşimlerin olumluya dönmesini ve böylece seyredilebilir, yaşanabilir bir sportif yarışma olur.
Spor ahlakı kendisine, rakibine, hakemlere, izleyicilere ve topluma saygıya dayanan bir hayat görüşüdür. Kazanmaktan daha önemli durumlar karşısında, yarışmayı kazanmayı değil, spor ahlakının yazılı olmayan kurallarını ortaya koymaktır. Örneğin yarışmayı kazanmak üzere olan sporcunun, sakatlanan arkadaşına yardım etme çabasına karşı yarışmayı kaybetmeyi göze almasıdır.
Sporun kalitesini sporun kendi kuralları ve bu kuralları da toplumun değer yargıları oluşturur. Sporun kuralları toplumsal değerlerin dışında düşünülemez. Kişiler ve ülkeler arasında en güçlü dostluklar spor aracılığı ile kurulmuştur. Profesyonel sporu da bir meslek olarak görüp toplumsal değerler ön planda tutulmalı spor ahlakına uygun sporcular yetiştirilmelidir.
Atatürk’ ün “Ben sporcunun zeki, çevik ve ahlaklısını severim” vecizesi sözde kalmamalıdır.
***
Sosyal ve psikolojik açıdan faydaları
Basketbol bir takım oyunudur. Takım içerisinde bulunan çocuğun birlik beraberlik duyguları geliştirmeye yardımcı olur.
Aynı zamanda takım arkadaşlarıyla beraber sürekli iletişim halinde olmasını gerektiren bir spor olması sebebiyle iletişim becerilerini güçlendirir.
Bir takım arkadaşının yaptığı bir hatayı telafi etmeye çalışır, onun eksikliğini gidermeye çalışıp takımın daha başarılı olması için çaba sarf eder. Bu sebeple basketbol çocuğun yardımlaşma duygusunu geliştiren önemli sporlardan biridir.
Çocuk basketbolu hem rakip takım hem de kendi takım arkadaşlarıyla birlikte oynar. Bu da çocuğun içine kapanık olmasını engelleyerek çevresindeki diğer insanlarla sosyalleşmeye yatkın olmasını arttırır.
Oyun içinde kuralları bulunan bir sistemdir. Çocuk bu kurallara uyması gerektiğini bilir ve uymak için çaba gösterir. Bu sebeple çocuk yapıp yapamayacağı şeylerin sınırlarını bilir ve o sınırlar içerisinde hareket eder.
Basketbol çocuğun problem çözme kabiliyetini geliştirir
Basketbol oyununda rakip takım ve çocuğun kendi takımı arasında bir sınır yoktur. Bu anlaşmazlıklara sebebiyet verebilir. Ancak çocuk oyun içindeki kurallara uyması gerektiğinden rakibe saygı duymayı ve rekabet duygusunu öğrenir.
Basketbol çocuğun özgüven kazanmasını sağlar ve sorumluluk bilincini geliştirir. Çocuğun yaptığı hatalar takımı mağlubiyete götürebilir. Ancak çocuk takımına karşı sorumlu olduğunun farkına vardığında daha iyi olmak için daha çok çaba gösterir.
***
“Yetenek maçları kazanır, ancak takım çalışması ve zeka şampiyonluğu getirir.” –Michael Jordan–