19 Nisan 2024 Cuma   

ÖFKEMİZİN ALTINDA NELER YATIYOR

 

ÖFKE, hayatımızın neredeyse her alanında yer alan kendimize ve başkalarına zarar vermediğimiz sürece yaşanması gayet normal ve gerekli de bir duygudur. Öfke hayatımızın her alanında ve içinde olduğuna göre o halde amacımız öfkeden kurtulmak veya onu yok etmek değil, onu anlamak ve daha yakından tanımak olmalıdır. Bu sayede onu kontrol altına alabiliriz. Bir insanın olgunluğu, onun öfkesini yönetebilmesiyle anlaşılır. O halde öfkemizi nasıl yönetebileceğimizin adımlarına bir bakalım.
Öfkelendiğimizde önce olayın ne olduğunu saptamak daha sonra benim buna ne anlam yüklediğime bakmam gereklidir. Altta yatan sebep nedir? Önce onu bulmamız ve karşı tarafa ona göre davranmamız daha sağlıklı olacaktır. O halde öfkelendiğimizde hemen harekete geçmek yerine önce bir durup düşünmeliyiz. Örneğin trafikte ilerliyorsunuz. Araçlar çok yavaş ilerliyor ve git gide kızmaya başlıyorsunuz. Bunun benim için anlamı ne? Buna ne anlam yüklediğinize bakın. Engellendiğinizi mi hissediyorsunuz, yoksa önünüze geçen araçlardan dolayı haksızlığa uğradığınızı mı düşünüyorsunuz? Her ne anlam yüklediyseniz önce onu bulun.
Öfke bir duygudur dedik peki ama nasıl? Aslında ikincil bir duygudur. Yani asıl neden nedir? Beni öfkelendiren ilk duygunun ne olduğunu bulmam ve adlandırmam sonra ona odaklanmam gerekir. Yani incindim mi? Hayal kırıklığına mı uğradım? Haksızlığa mı uğradım?, Utandım mı? Çünkü eğer öfkeliysem bunlardan birini muhakkak yaşıyor olmalıyım. 
Öfkemizin altında yatan duygularla ilişkili olarak ailesel inançlarımız ve içinde yetiştiğimiz ortamın özellikleri de etkili olabilir. Örneğin, erkek çocuklarının öfke duyması ve öfkesini göstermesi normal olarak kabul edilirken, genellikle kız çocuklarının bu duyguyu bastırması ve öfkelenmemesi uygun görülmemektedir. Bu nedenle büyüdüklerinde öfkesini göstermemesi istenen çocuklar öfkesini tanımakta zorluk çekerler ve nasıl baş edeceklerini bilemezler.
Bunun yanı sıra öfkenin diğer bir nedeni karşılanmamış beklentiler de olabilir. Her insan ailesinden veya çevresinden belirli beklentiler içinde olabilir. Bunların karşılanmaması hayal kırıklığına ve öfkelenmenize yol açabilir. Belki de çok mükemmeliyetçi ve aşırı kuralcı bir aileden geliyorsunuz, diğer insanların yaptığı en küçük bir hata veya yanlışından dolayı hemen inciniyor ve öfkeleniyorsunuz.
Öfkemize ne anlam yüklediğimizi bulduk, bizi öfkelendiren duygunun ne olduğunu saptadık şimdi yapmamız gereken kişinin on saniye kadar derin nefes alması klasik bir yöntem gibi gelebilir ama bu sayede amigdala, hipotalamus ve hipokampüsün yani iç beynin hakimiyetinden kurtularak denetimi düşünce ve muhakemenin yer aldığı ön beyine aktarabiliriz. Bunu yapan herkes de işe yarayacak diye bir şey yok ancak bunun için bir fırsat yaratmış oluruz. Neden olmasın ki? Eğer hala başa çıkmakta zorlanıyor ve bunu kendi başınıza yapamıyorsanız bir uzmana danışmalısınız.

Tarih: 15 Mart 2020 Pazar    Hit: 15600




Henüz yourm yapılmadı, ilk yorum yapan sen ol