TÜRKİYE, son 10 yıldır en kritik seçimine gidiyor…

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Bu motor, bu kasaya küçük geliyor, çekemiyor. Öyleyse motoru yenilemek lazım” ve “Haziran, başkanlık sisteminin oylanacağı bir seçim olacak” sözlerine çözüm süreci ve HDP’nin parti olarak seçimlere katılması; sanırım 7 Haziran’ın önemi daha da artıyor.

Başkanlık sisteminde dünyada durum ne…

Kısaca bakacak olursak, tam başkanlık sisteminin en etkili olarak uygulandığı ülke hiç şüphesiz ABD. 

İngiltere’ye karşı bağımsızlık mücadelesi veren ABD’liler, cumhuriyeti ilan ettikten sonra “kendimize 4 yıl için öyle bir cumhurbaşkanı seçelim ki, kral yetkisinde olsun” dediler. Kendilerini tekrar sömürge olmaktan kurtarmak için güçlü bir lider istiyorlardı. 

İlk başkanı 1789’da seçtiler: İstiklâl harbinin başkomutanı General Washington. 

Amerika kıtasındaki İspanya sömürgesinden kurtulan diğer devletler de ABD’deki başkanlık sistemini taklit etmek istediler. 

Kıtanın kuzey kesimine demokrasi hakim olurken, orta ve güney kesimi ise ihtilaller, kanlı darbeler ve cuntalar tarafından yönetildi. 

Başkanlık sisteminde başbakan yoktur. Başkan, aynı zamanda başbakandır. Bakanlarını meclislerin dışında seçer. Büyükelçiler diplomatik kariyerden değil, başkanın güvendiği yakınlarından seçilir, zira o ülkelerde başkanın şahsî politikasını uygulayacaklardır. Başkan, mutlak şekilde başkomutandır. Millet meclisinden önde giden bir senato da olacaktır.  Bu sistem Amerika’yı cihan devleti yaptı.

Fransa’da ise yarı başkanlık sistemi uygulanıyor. Burada durum biraz daha farklı…

Bizde ise muhalefet, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlık sistemine geçiş talebine soğuk bakıyor. 

Başkanlık sistemi oylanacak gözüyle bakılan sandığın kilit partisi HDP olacak. 

Hatırlatmak gerekirse; 2011 genel seçimlerinde AK Parti yüzde 49.95 ile 326, CHP yüzde 25.94 ile 135, MHP yüzde 12.98 ile 53 ve aralarında bugünkü HDP’lilerin de bulunduğu bağımsızlar yüzde 6.58 ile 36 vekil çıkarmışlardı.

Hiç kuşkusuz; HDP’nin yüzde 10 seçim barajını aşması TBMM’deki koltuk dengelerini değiştirecek, başkanlık ise hayal olarak kalmaya devam edecektir.

Önceki seçimde 326 vekil çıkaran AK Parti’nin vekil sayısının 300’ün altına inmesi de ihtimal dahilindedir. Son günlerde dolardaki ani yükselmenin sebeplerinden biri de, AK Parti’nin tek başına hükümet kuramayabileceği ihtimalini göz ardı etmeyen TL’de duran parasını dolara çevirmesinden kaynaklandığını söyleyebiliriz.

Şu anki mevcut vekilleri hatırlatmak gerekirse, TBMM’de AK Parti’nin 312, CHP’nin 125, MHP’nin 52, HDP’nin 29 vekili bulunuyor. 

AK parti, 400 vekil çıkarıp direkt başkanlık sistemine geçme hedefi veya referanduma gidebilecek sandalyeye ulaşmaya çalışacaktır.

Muhalefet ise hesaplarını, Erdoğansız bir AK Parti’ye önemli oranda oy ve vekil kaybettirmek üzerine yapıyor…