Bekir Taner ATEŞ / BATİAD Yön. Kur. Bşk. / Üretimin Sesi

ENFLASYON

Değerli Paşavizyon okuyucuları bu köşe yazısını yazarken içerisinde bulunduğumuz mübarek Ramazan ayının İslam alemine, ülkemize ve siz değerli okuyucularımıza hayırlar getirmesini diliyorum.
Kazasız belasız Ramazan bayramına ulaşmanızı ve Ramazan Bayramınızıda şimdiden tebrik ediyorum.
Cenab-ı Allah tutulan oruçları, yapılan ibadetleri kabul etsin.
Sizlere enflasyon’dan bahsetmek istiyorum. Enflasyon kısaca fakirin daha fakir zenginin daha zengin olmasıdır. Bir ülke enflasyon ortamına nasıl girer kısaca bahsetmek gerekirse, en basit olarak gelirinden daha fazla harcama yapar ise yapılan harcamanın gelire göre büyüklüğüne nisbetle enflasyon ortamı oluşur.
Ülkemizde bu durum nasıl gelişti?
Bildiğiniz üzere dünyada büyüklük bakımından eşi benzeri gözükmeyen bir pandemi süreci yaşadık. Bu süreç çok ciddi olarak maliye politikalarımızı etkiledi.
Doksan milyonun üzerindeki nüfusumusuz. Sadece bu süreçte sağlık harcamasını bir düşünsek rakamların yüksekliğini anlamış olacağız.
Ayrıca ülke olarak pandemi sürecinden önce de bir anda kucağımızda bulduğumuz Suriye sorunumuz vardı.
Suriye iç savaşından kaçan sığınmacılar
Bazı kaynaklara göre 15 milyon, resmi rakamlarımızda 7-9 milyon insanı uzun yıllardır ülkemizde misafir etmek durumunda kaldık.
Burada da bahsedilen yüz milyar doların üzerinde bu misafirlerimiz için harcama yapıldı halende yapılmaya devam edilmekte.
Ülkemizdeki yüksek enflasyon için bir başka  sebep de pandemi çıkışına yakın sebebini halen anlayamadığım Merkez Bankası üzerinden bir anda faiz indirme politikamızdı.
Bu süreç sadece üç ayda paramızın değerini yarıdan fazla düşürdü.
2021 Ağustos ayında 8300 tl olan dolar kuru, 12 Aralıkta 18500 tl kadar çıktı. Bu artışın önüne geçebilmek içinde Kur Korumalı Mevduat sistemine geçti. Bu sürecin ülkemize çok ciddi bir zararı oldu, halen de bu sistemde ciddi miktarda ödenmesi gereken tutar var.
Yaşadığımız yüksek enflasyonun bir başka temel sebebi de 6 Şubat 2023 tarihinde yaşadığımız ülkemize 11 ilimizde yıkıma yol açan deprem felaketi idi. Bu felaketin yaralarını sarmak için devletimiz verilerinde şu ana kadar 75 milyar dolar harcama yapıldığı, daha bir bu kadar daha harcama yapılacağıda tahmin edilmekte.
Belirttiğim bu dört ana sebep üst üste ve kısa sürede gelmesi devletimizin maliye politikalarına  çok ciddi yükler getirdi.
Yetmedi bunun üzerine 2023 seçimleri öncesinde emeklilikte yaşa takılanları erken emekli etmek sureti ilede nerede ise ilk dört gelişmeden daha fazla bir maddi yükü maliyemiz üzerine yüklemiş olduk.
Bu süreçleri atlatabilmek içinde daha fazla borçlandık, daha fazla Merkez Bankası üzerinden karşılıksız para bastık.
Bunun sonucu olarak da 2022 yılıyla birlikte yüzde yüze yaklaşan enflasyon rakamları ile yüz yüze kaldık.
Enflasyon hiç bir devlette, şirkette, ailede sürdürülemez adeta yıkımlara yol açar bunun yanında sosyal hayatı da altüst eder.
2023 seçimleri ile göreve başlayan Hazine ve Maliye Bakanımız Sn Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanımız Sn Recep Tayyip Erdoğan’dan aldığı talimat ile. İşte bu bahsettiğim sürdürülemez durumu düzeltmek için yeni bir ekonomi politikası süreci uygulamaya başladı.
MB faizleri yüzde 50 kadar çıkartıldı. Devletimiz bir çok harcama rakamlarında kısıtlamaya gitti. Bir çok sektöre verilen özellikle KDV indirimleri kaldırıldı. Vergi gelir kalemlerinde artışlar yapıldı. Kısaca devlet kemerlerini sıkmaya başladı. Bu politikanın ikinci yılı dolmak üzere.
Mevcut durumda MB net rezervleri eksi 55 milyardan dolardan, artı 40 milyar dolara çıkartıldı.
MB üzerinden yapılan 30 milyar dolara yakın sıvap işlemide ödenerek kapatıldı.
Sadece bu gelişme ülkemizin dış borçlanmada ödediği faizin göstergesi. Plan CDS primini yüzde 9.5’den yüzde 3 gerilemesine yol açtı. Bu rakamın ülkemizde artısı yılda 25-30 milyar dolara denk gelmektedir.
Bu sürecin Merkez Bankası ve para politikası ayağı bu şekilde olumlu seyrederken, sürecin iş dünyası ve vatandaş bölümü bu kadar olumlu seyretmedi. Çok ciddi sıkıntılar iş dünyamızda ve vatandaşlarınızda yaşanmakta.
Bu bölümle ilgili görüşlerimide sizlere bir sonraki köşe yazımda aktarmak istiyorum.
Tekrar görüşünceye kadar hoşçakalın, esen kalın.