İbrahim GÜLLE / Diş Hekimi /Ağız ve diş sağlığı

ÇEKİM Mİ? KURTARMAK MI?

Dişiniz enfekte veya hastalıklı olduğunda, özellikle ağrınız varsa dişinizi çektirmek kolay bir seçim olarak görünebilir. Ama burada durup iyice bir düşünmek gerekiyor. Diş çekimi kolay bir seçim olabilir, ancak en iyi seçim olmayabilir. Çoğu insan doğal dişleri korumanın yararlarından veya diş kaybının yol açacağı özellikle uzun vade sıkıntılardan habersizdir. Dişinizi çektirme veya kurtarma seçimini yapmak nihayetinde hekiminizin kararıdır. Ancak bu büyük karar verilmeden önce tüm gerçekleri ve tüm seçeneklerinizi bildiğinizden emin olmalısınız. Burada bahsedeceğim şeyler hekim kararından bağımsız, diş problemi yaşayan kişilerin kendi kendilerine verdikleri “dişim çekilsin” veya “dişim kurtarılsın” kararlarıyla alakalıdır.
Peki dişlerinizi kurtarmanın faydaları nelerdir bir bakalım. Öncelikle doğal dişler daha güçlüdür ve yapay olanlardan daha iyi işlev görür. Bakımı da daha kolaydır. Ağızla diş arasında fizyolojik bir mekanizma çalıştığından dolayı vücudun doğal dişi savunması koruması çok daha üst düzeydedir. Teknoloji ve malzemeler her zamankinden daha iyi bir seviyede olsa da fabrikasyon dişler hala doğal dişlerin sahip olduğu özelliklere ve avantajlara sahip değildir.
Bir diş kaybedildiği zaman sıklıkla komşu dişlerin çekilen dişin boşluğuna doğru hareket ettiği, kaydığı görülür. Bu süreç genellikle yavaş yavaş işler, diş dizilimini bozar ve sonunda çiğneme ve ısırma sorunlarına neden olabilir. Estetik olarak da kötü bir görüntü oluşmasına sebep olur. Özellikle bu kaymaların ön dişlerde olması moral bozucu olabilir. Bu sorunlar adeta bir domino etkisi oluşturarak kötü beslenmeye ve yaşam kalitesinin düşmesine de neden olabilir. Bunun yanı sıra dişler hem dudakları ve yanakları hem de kemikleri destekleyici bir görevdedir. Dişler çekilirken bu destekler de ortadan kaldırılmış olur. Bu da diş tarafından desteklenen dudağın, yanağın veya kök tarafından desteklenen kemiğin çökmesine sebep olur. Bu çöküntüler estetik problemlere yol açarak kişinin olduğundan daha yaşlı görünmesine sebep olabilir. Eksik dişlerin bir diğer sonucu da özgüven kaybıdır. Gülümserken, çekilen diş bölgesi görünüyorsa ortaya çıkan boşluk özgüveninizi olumsuz etkileyebilir. Zaman zaman dişlerinden utandıkları için neşeli gülüşlerini kaybeden hastaları görüyoruz. Bir diğer husus; bir diş çekildikten sonra yukarıda saydığım problemleri gidermek için veya bu problemler oluşmasa bile çekilen dişin yerini implant, köprü, protez gibi bir uygulamayla doldurmak için daha çok sayıda randevu almanız daha çok kez diş hekiminizi ziyaret etmeniz gerekmektedir. Bu da daha çok zaman ve daha çok maliyet demektir. Diş çekmenin onu tamir etmekten daha ucuz olduğunu düşünebilirsiniz. “Dişimi çektirir kurtulurum” diyebilirsiniz. Ancak gerçek şu ki çekilen dişin yerine yenisini yaptırmak daha fazla zaman ve paraya mal olur.
Tüm bu saydığımız sebeplerden ötürü doğal dişlerinize elinizden geldiğince uzun süre tutunmak gerekir. Ağrı, enfeksiyon vb. bir diş problemiyle karşılaşıldığında cevap genellikle bir kök kanal tedavisidir. Bu iltihaplı veya enfekte iç pulpayı çıkarmak için dişin içinin temizlendiği ve köklerin dezenfekte edildiği bir prosedürdür. Dişin içi temizlendikten sonra, kanalların içi özel bir dolgu maddesi ile doldurulur ve bir kuron (kaplama) ile korunur veya restore edilir. Böylece diğer sağlıklı dişler gibi yeniden işlev görür. Kanal tedavisi sadece doğal dişinizi kurtarmakla kalmaz ağrıyı da ortadan kaldırır ve iyileşme süresi dişi çekip yenisini yapmaya göre çok çok daha kısadır.
Dip not olarak şunu belirteyim: bir dişi kurtarmak her zaman tercih edilmeliyse de çekimin daha iyi bir seçenek olduğu zamanlar vardır. Bir diş çatladığında, özellikle diş eti çizgisinin altından veya birçok yerinden çatlamışsa ya da kırılmışsa diş çekimi gerekebilir. Diş restore edilemeyecek kadar zayıfsa veya dişi tutan destek dokularda geri dönüşümsüz kayıplar meydana geldiyse çekim doğru bir karardır. Bu karar ise kesinlikle hekime bırakılmalıdır.
Sağlık dolu günler...